Stemmen

Vanochtend, ik lag nog in bed, schoot me het beeld te binnen van Frank Sinatra die, galmend en uithalend, onder de douche Strangers in the Night staat te zingen. En hoe zeer ik er nu ook over nadenk, ik kan geen oorzakelijk verband bedenken met bijvoorbeeld iets wat ik kort daarvoor droomde of gisterenavond op de televisie heb gezien. Want in de uitermate vermakelijke (auto)biografische documentaire over het leven van Joan Collins die we bekeken kwam Hij niet voorbij, laat staan tijdens de voetbalwedstrijd Wales-Nederland (uiteindelijk met veel moeite 1-2).
En toch, als je je realiseert dat Frank volgens zijn weduwe Barbara soms wel twaalf keer per dag onder de douche ging en daarom altijd naar lavendel rook, lijken er mogelijkheden genoeg om zo’n voorstelling aan vast te knopen.

Een paar jaar geleden schreef ik op de muur boven mijn bureautje: ‘Elvis is God & so is Frank!’ en van dat geloof ben ik nog niet afgedwaald. Daarmee is mijn polytheïsme ook wel gedefinieerd. Hoe groot mijn liefde en respect voor de muziek van Jack White, Neil Young en Bruce Springsteen ook is, die bovenste plank moeten ze ontberen, al zullen ze er geen hamburger minder om eten.

Frank was bij mijn weten een zeer hebbelijk mens. Grote delen van zijn verdiensten gaf hij weg en niet in de vorm van Cadillacs of dure horloges, zoals Elvis’ gebruik was. Voor zijn vrienden was hij een groots vriend (na een nacht doorhalen in New York: ‘Let’s have breakfast. In Paris!’) en aan zijn vijanden besteedde hij weinig aandacht. Zijn connecties met The Mob deden mijn ontzag voor hem nauwelijks tanen; eerder maakten die me op een eigenaardige manier jaloers. En om helemaal mijn haren uit mijn hoofd te trekken was de anekdote in de autobiografie van Springsteen dat hij en Bob Dylan een keer bij The Voice op een verjaardagsfeestje zijn geweest om daar aan een vleugel allerlei liederen met en van elkaar te zingen. Mocht het me vergund zijn geweest om daarbij te zijn dan had ik het waarschijnlijk, wegens een overdosis ontzag en verbijstering, niet overleefd, als een syndroom van Stendhal.

In zijn tekst Frank Sinatra has a cold schrijft auteur/journalist Gay Talese een lang, maar ontzagwekkend portret van Ol’ Blue Eyes door zijn focus te richten op de omgeving van de zanger: hangers on, bodyguards, amechtige dames, kennissen, enzovoorts. Frank zelf is niet aanspreekbaar, dus iedereen houdt gepaste afstand. Hij is ongerust en humeurig en in zichzelf opgesloten, want verkouden. En hij zit midden in (nachtelijke) plaatopnames die mogelijk, in zijn eigen ogen, waarschijnlijk tot mislukken zijn gedoemd. De God van de perfectie die lastig wordt gevallen door een ondermaans gedoetje.
Dit ‘artikel’ voor Esquire uit 1965, dat op het web te vinden is, staat te boek als éen van de eerste maar ook als het aller-, allerbeste voorbeeld van New Journalism.

Ik sta er zeker niet alleen in om in juichende stemming de aandacht op deze tekst te vestigen, maar ik wil geen kans voorbij laten gaan om zoiets kostbaars levend te houden. Je hoeft er de deur niet voor uit en het kost geen geld; alleen wat tijd. Net als met een mooi schilderij draag je de inspanning van aandacht de rest van je leven mee. Dat klinkt wel wat mater- en paternalistisch, maar dat moet dan maar…